Nhà Qajar (1781 - 1925) Lịch_sử_Iran

Bài chi tiết: Nhà Qajar

Nhà Qajar, người Turkmen, thống nhất được Iran năm 1794 và tái lập được trật tự ở đấy. Họ đóng đô ở Tehran từ năm 1786.

Tuy nhiên, ít nhất là vì không theo kịp được những tiến bộ của người Âu, Iran bị mất dần lãnh thổ. Sau cuộc chiến tranh Nga - Iran (1804 - 1813), kết thúc bằng hòa ước Gulistan, nhà Qajar phải nhượng cho đế quốc Nga các đất Azerbaijan, Daghestan và đông bộ Gruzia. Sau cuộc chiến tranh Nga - Iran lần thứ hai (1826 - 1828), Iran phải nhượng thêm đất Erivan, Nakhichevan, đặc quyền dùng Hải quân trên biển Caspi, và để người Nga tự do vào buôn bán trong nước. Vào năm 1881, đế quốc Nga chiếm thêm các vùng TurkmenistanUzbekistan ngày nay.

Vua Nasser al-Din Shah Qajar, với gần nửa thế kỷ tại ngôi (1848 - 1896), đã cố gắng canh tân xứ sở và cố gắng lợi dụng sự cạnh tranh giữa các Đế quốc Anh và Nga để giữ vững đất nước. Nhưng những cố gắng canh tân gặp nhiều chống đối từ giới tu sĩ và dẫn đến cuộc cách mạng hiến pháp Iran (1905 - 1911).

Tháng 2 năm 1921, chỉ huy trưởng của lữ đoàn Cozak Ba TưReza Khan đảo chính và từ đấy nắm thực quyền trị nước, trước khi truất phế nhà Qajar vào tháng 10 năm 1925.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Lịch_sử_Iran http://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/islam... http://www.bartleby.com/67/795.html http://www.britannica.com/eb/article-32981 http://www.britannica.com/ebi/article-202892 http://books.google.com/books?id=O4FFQjh-gr8C&pg=P... http://news.xinhuanet.com/english/2007-08/10/conte... http://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2005/cdlj2005_003.h... http://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2005/cdlj2005_003.p... http://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2006/cdlj2006_001.h... http://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2006/cdlj2006_001.p...